Gradiška – U Kulturnom centru Gradiška sinoć je otvorena izložba “Moje Jadovno” autora Dušana Baštašića, Dragoslava Ilića i Predraga Loze.
Izložba svjedoči o stradanju srpskih i jevrejskih žrtava u kompleksu ustaških logora Gospić-Jadovno-Pag 1941. godine.
Na ovaj način želi da se objelodani istina o stradanju više od 38.000 Srba za svega 132 dana, i da se ovaj zločin ne zaboravi i da bude uvršten u udžbenike istorije.
Bastašić, koji je otvorio izložbu zajedno sa istoričarem Bojanom Vujčićem i direktorom Kulturnog centra Gradiška Željkom Blagojevićem, rekao je da izložba “Moje Jadovno” svjedoči o prvom likvidacionom centru Gospić-Jadovno-Pag u tadašnjoj Nezavisnoj Državi Hrvatskoj.
On je naveo da su u logore Gospić-Jadovno-Pag dovođene žrtve, uglavnom Srbi, sa područja Hrvatske, BiH i Srema.
“Na ovom području nismo izgubili samo nacionalni korpus od 38.000 Srba, jer su sve ove žrtve bile u punom reproduktivnom dobu. Mnogi od njih bi još rađali i stvarali porodice, tako da je mnogo veći broj onih za koje je zakinut naš nacionalni korpus”, naglasio je Bastašić i dodao da su i potomci žrtava žrtave jer su odrastali bez roditelja, stričeva, ujaka, baka i djedova.
Prem njegovim riječim, najveći broj žrtava ubijen je u kraškim jamama, a oko 8.000 ih je ubijeno na kamenjeru i akvatorijumu ostrva Pag.
Bastašić je istakao da je Udruženje “Jadovno 1941” dva puta na Pagu obnavljalo spomen-obilježje, ali da je ono oba puta srušeno, tako da turisti koji dođu na Pag ne znaju šta se tamo dešavalo.
On je dodao da je ne stratištima kod kraških jama Udruženje postavilo i četiri velika krsta od tri i po metara i da njih niko nije srušio.
Istoričar iz Gradiške Bojan Vujčić naveo je da su, osim Bastašića, ovu izložbu pripremali tadašnji studenti, a danas diplomirani istoričari Dragoslav Ilić i Predrag Lozo, ističući da su autori uložili veliki trud i obradili mnogo arhivskih dokumenata i fotografija koje do tada nisu nigdje objavljene.
Vujčić je naglasio da se u istoriju uvijek miješa politika i da je nakon 1945. godine cilj “bratstva i jedinstva” kočio da se otkriju ove masovne grobnice i da se o njima piše.
Izložba “Moje jadovno”, koja je projekat Kulturnog centra iz Novog Sada i Udruženja “Jadovno 1941” iz Banjaluke, biće otvorena za posjetioce Kulturnog centra u Gradišci u narednih 10 dana.
Nakon premijere u Novom Sadu, izložba je postavljena u Ruskom domu u Beogradu, u Apatinu, Velikom Gradištu, Velikoj Plani, Banjaluci, Trebinju, Derventi, Istočnom Sarajevu, Bijeljini, Prijedoru, Kozarskoj Dubici i u još nekoliko gradova Republike Srpske i Srbije.
U inostranstvu, izložba je postavljena u Njujorku, Filadelfiji, Londonu, Lesteru, Kišinjevu, Oslu i Berlinu.
Srna, Moja Gradiška