GRADIŠKA – Jubilej od dvije i po decenije književnog konkursa „Istina o Srbima“, koji organizuje Srpsko prosvjetno i kulturno društvo „Prosvjeta“, svrstalo je Gradišku na važno mjesto u kulturi regiona.
Značajnu ulogu takođe ima i „Gradiški zbornik“, koji „Prosvjeta“ izdaje duže od dvije decenije.
Dodjelom nagrada piscima iz nekoliko zemalja sredinom oktobra u „Kulturnom centru“ Gradiška, kada su predstavljena nova izdanja dvije navedene publikacije, povrđeni su visoki dometi ove tradicionalne manifestacije.
Stilovi
„Istina o Srbima“ utemeljena je u teškom vremenu, kada je kultura predstavljala snažnu svjetiljku u tami sveopšteg ratnog i poratnog beznađa.
Sadašnji radovi, naglašava profesorka Radana Stanišljević, predsjednica „Prosvete“, drugačiji su po stilu i porukama u poređenju s prispjelim radovima u početnoj fazi konkursa.
– Prvih godina „Istina o Srbima“, stihovi i prozni radovi praštali su od rodoljubivog zanosa, mnoštva lirskih i epskih slika, zaustavljenih trenutaka sa fronta, iz rata. Ove teme vremenom su se topile u drugačijoj svakodnevici, ali je zadržana suština konkursa – navela je Stanišljevićeva, predsjednica žirija u nadahnutom i temeljitom opisu književnog konkursa, kroz vizuru nekoliko stotina radova nagrađenih i objavljenih u publikaciji „Istina o Srbima“ tokom 25 godina.
Osnovna nit konkursa je unaprijeđena, a to su masovnost i kvalitet, rekla je ugledna profesorka, čiji je doprinos ovoj manifestaciji nemjerljiv. Ona ukazuje da je „Istina o Srbima“ važan lirski izraz u slici života i da je umjetnost žila kucavica grada na Savi.
U istom književnom okviru „Prosvjete“ je „Gradiški zbornik“, koji 23 godine bilježi važna društvena dešavanja, kulturnu baštinu, besjede, istoriju, muzeologiju, književnost, sjećanja na važne ličnosti…
Sadržajna godina
Glavni urednik ovogodišnjeg izdanja, Bojan Vujčić, pominjući mnoge teme obrađene u publikaciji naglašava jubilej, pola vijeka JU „Zavičajni muzej“ kao jednu od tema 22. broja.
– „Zavičajni muzej“ je prepoznat kao centar kulturnih dešavanja koji entuzijazmom i inventivnošću, znanjem i pravilnim vrednovanjem istorijskih faktora, vraća u fokus važne ličnosti i događaje – naglasio je Vujčić, navodeći da je tekuća godina bila veoma sadržajna.
Izgrađen je trg Čubrilovića sa statuom srpskog učitelja Veljka Čubrilovića, održana premijera dokumentarno-igranog filma „Učitelj u lancima“, izgradena spomen-česma Diani Budisavljević, objavljeno nekoliko publikacija o istorijskim događajima i važnim ličnostima, među kojima su „Narodna istorija Gradiške – Mali Brograd“ profesora Đorđa Mikića u izdanju „Zavičajnog muzeja“.
Ova ustanova je organizovala i prvi Simpozijum u kamenu „Borislav – Boro Nježić“, gdje su učestvovali mozaičari i skulptori iz Srbije, Makedonije i Republike Srpske.
U Srpskom kulturnom i prosvetnom društvu „Prosvjeta“ naglašavaju važnu ulogu gradske uprave, koja je višestruko podržala njihove programe i znatno doprinijela utemeljenju književnosti, kao važnog faktora po kojem se sve upečatljivije prepoznaje grad na Savi.
Nagrade
Prvu nagradu za poeziju na literarnom konkursu „Istina o Srbima“ osvojila je Vesna Radović iz Beograda za pjesmu „Molitva“, drugu Zdravka Babić iz Bileće za pjesmu „Istina o Srbima“, a treću Miloš Milićević iz Doboja za pjesmu „Kota 923“.
Prvu nagradu za prozu dobila je Ljiljana Terentić iz Smedereva za rad „Srpska sultanija“, drugu Stojanka Đakić iz Bijeljine, a treću Nebojša Ristić iz Gradiške.
PISCI IZ VIŠE ZEMALJA
U zborniku „Istina o Srbima“ su, osim nagrađenih, objavljene pjesme i priče Ane Arežine, Branke Blagojević, Milene Golić i Nedeljka Ninkovića iz Gradiške, Jasmine Malešević, Jovana Bundala iz Beograda, Marije Sašić iz Laktaša, Milje Tutnjilović iz Srpca, Dragana Veleušića iz Milvokija u SAD, Aleksandre Mrakić iz Laminaca, Ranke Šeatović iz Nove Topole, Ratka Popovića, Mirele Gavranović, Momčila Spasojevića iz Čelinca, Snježane Jokanović iz Prijedora, Vasilija Karana iz Banjaluke…