GRADIŠKA – Na razmeđu dva vijeka, devetnaestog i dvadesetog, Gradiška je nosila epitet „Mali Beograd“. Tih godina na ulicu se nije izlazilo bez štapa i šešira, znali su se maniri, na sve strane se osjećala raspoloženost, prosvjećenost i duh inteligencije.
Novinari štampanih medija „Malim Beogradom“ nazivali su tadašnju Srpsku Varoš, dio grada oko Hrama pokrova presvete Bogorodice.
Crkva je na sadašnjoj lokaciji prvi put izgrađena 1866. godine, ističe Bojan Vujinović, aktuelni gradski menadžer i dodaje da je hram uglavnom zbog ratova i nekoliko puta obnavljan. U toku su završni radovi, a osvećenje se očekuje krajem ove godine.
Uporedo sa obnovom pravoslavnog hrama izrađen je projekat „Srpske varoši“ i kandidovan je prema Vladi Srbije i Republike Srpske. Projekat podrazumijeva obnovu dva trga, izgradnju pješačke zone, obnovu starih zgrada i izradu potrebne infrastrukture.
– Trg Petra Prvog Karađorđevića će biti na trouglu ispred hrama i promijeniće sliku ulaza u Gradišku i Republiku Srpsku. Sa druge strane hrama, ispred stare gimnazije, odnosno srpske crkveno-školske zgrade, izgradićemo jedan manji trg i posvetićemo ga mitropolitu Đorđu Nikolajeviću koji je dao svoju ušteđevinu da bi se ova školska zgrada i napravila i sačuvao srpski prosvjetni duh – rekao je Vujinović.
U okviru Srpske Varoši biće izgrađena i pješačka zona. Ona će se protezati od kuće Vase Vidovića koji je nekada bio dio srpske inteligencije, odnosno od zgrade Šumskog gazdinstva „Gradiška“ do Vidovdanske ulice.
– Ta obnovljena ulica bi nas podsjećala na čuvene porodice Subotića, Vidovića, Davidovića, Malića, a narod bi se uz pomoć QR kodova mogao upoznavati o toj priči, o srpskoj inteligenciji, zbog koje je Gradiška nekada nazivana Mali Beograd. Srpska varoš će u svom sastavu imati ugostiteljske objekte simboličnog naziva „Mala Skadarlija“. Taj prostor će biti ispunjen radošću, duhom i životom i biće magnet i za Gradiščane, ali i za putnike namjernike i turiste – ističe Vujinović.
U Gradišci su uvjereni da će stručnost i entuzijazam Bojana Vujinovića, istaknutog arheologa i idejnog tvorca nekoliko značajnih projekata, uroditi plodom. Srpska varoš i Mala Skadarlija zasijaće punim sjajem već za dvije-tri godine. Tako će se Mali Beograd vratiti u Gradišku nakon stogodišnjeg izbivanja.
Autor: B. Grgić / MojaSrpska.info